آرشیو دسته بندی: تحلیل

تناسخ و معاد باوری؛ تضاد یا همراهی؟

تناسخ، معادباوری، تضادها

  اعتقاد به تناسخ که در بسیاری از معنویت‌های نوظهور،­ مانند یوگا و عرفان های مبتنی بر هندوئیسم و بودیسم محوریت دارد، در تضاد ماهوی و آشتی‌ناپذیر با اعتقاد به معاد و قیامت است. این تضاد صرفاً یک اختلاف سلیقه دینی نیست، بلکه یک پارادوکس منطقی و فلسفی است. در ادامه، این آسیب و چگونگیِ…

از هیاهوی دلقک ری‌استارت تا سکوت و اغمای او

سیدمحمد حسینی، ری استارت، هیاهو تا اغما

پس از چند ماه فراخوان برای دیوارنویسی، پخش تراکت و ویدئوهای پرهیجان، محمد حسینی، لیدر گروهک رادیکال ری‌استارت، روزهاست در سکوت فرو رفته است؛ سکوتی که ادعای «مأموریت الهی» او را رسوا و نمایش چند ماهه‌اش را فروپاشیده است. وعده بزرگ، پشتوانه کوچک حسینی، که خود را «مأمور مستقیم از طرف گاد، صوفیسم، مسیح و…

بازی با نماد آبی؛ چگونه یک تصمیم هوشمندانه کلیمیان، به خوراک تحریف ایران‌وایر تبدیل شد؟

یهودیت، بهائیت

تغییر داوطلبانه رنگ‌ بیانیه‌های انجمن کلیمیان تهران ـ از آبیِ نمادین یهودی به سه‌رنگ ملی ـ یک کنش هشیارانه برای خنثی‌سازی سوءاستفاده صهیونیسم از نمادهای دینی بود؛ اما رسانه بهاییِ ایران‌وایر همان اقدام را به «تسلیم و فشار» ترجمه کرد. این دو روایت متضاد نشان می‌دهد که حتی یک رنگ هم می‌تواند میدان نبرد شناختی…

سکوت «جذبی»، میدان را برای «گروهک‌های رادیکال درویشی» باز گذاشت

سکوت «جذبی»، میدان را برای «گروهک‌های رادیکال درویشی» باز گذاشت

در پسِ سکوتِ «جذبی» نسبت به گروهک‌های رادیکال درویشی، حقیقتی تلخ پنهان است؛ سکوتی که نه از بی‌خبری، بلکه از یک محاسبهٔ سرد برمی‌خیزد و پرده از نقشی برمی‌دارد که سال‌ها پشت ادعای «غیرسیاسی بودن طریقت» پنهان مانده بود.   مهم‌ترین اقدام گروهک رادیکال ری‌استارت، چالش «سنگ و آتش» بود؛ فراخوانی که در زمستان ۱۳۹۶…

لیدر دلقک ری استارت؛ منجی یا مزدور

لیدر دلقک ری استارت؛ منجی یا مزدور

 لیدر فرقه رادیکال ری‌ استارت خود را با ژست «منجی» معرفی می‌کند، اما در عمل چیزی جز دعوت به آشوب، تهدید و کشتار در سخنان او دیده نمی‌شود. او جوانان را به خیابان و اغتشاش فرا می‌خواند، در حالی که خود با دلار‌های غربی و آمریکایی در رفاه و آسایش زندگی می‌کند. این تناقض آشکار…

بازی با هویت برای سانسور حقیقت: چگونه یک روایت صهیونی‌پسند به نام «دفاع از یهودیان ایران» فروخته می‌شود؟

یهودیت

یادداشت تازه متیو نوریل در «جروزالم پست»، نه یک نقد، بلکه نمونه‌ای از همان الگوی قدیمی است که در آن هویت فردی به سلاحی برای تحمیل روایت تبدیل می‌شود. او با تکیه بر برچسب‌های شخصی‌اش، گذشته را بزک می‌کند، امروز را سیاه‌نمایی، و صدای یهودیان ساکن ایران را «غیرواقعی» اعلام می‌کند. نتیجه روشن است: دفاعی…

«چالش تناسب اندام دبی»؛ بسته‌بندی ورزشی برای پیش‌برد معنویت‌های سکولار

معنویت بدون دین، یوگا

پایان‌یافتن چالش تناسب اندام دبی در سال ۲۰۲۵ با رویداد بزرگ «دبی یوگا» فقط یک گردهمایی ورزشی ساده نیست؛ نشانه‌ای است از گسترش یک خط‌مشی هدفمند که می‌کوشد با پوشش سلامتی و تندرستی، نوعی معنویت سکولار و بی‌ریشه را در برابر باورهای دینی اصیل جا بزند. این رویداد رایگان و پرجمعیت، با ظاهری صلح‌طلب و…

تحلیلی روش‌شناختی بر پدیده «سلامت‌گرایی افراطی دینی»

تحلیل روش‌شناختی پدیده «سلامت‌گرایی دینی افراطی»؛ مطالعه موردی دیدگاه‌های آقای محمدعلی اخوان

پدیده‌های نوظهور در عرصه سلامت و معنویت، به‌ویژه آن‌هایی که با ادعای انتساب به منابع دینی عرضه می‌شوند، نیازمند ارزیابی دقیق روش‌شناختی هستند. این یادداشت به بررسی مبانی و روش‌های جریانی در حوزه «طب سنتی اسلامی» یا «طب اسلامی» می‌پردازد و نشان می‌دهد که رویکرد این جریان از چند منظر کلیدی با اصول معرفت‌شناسی علمی…

شتاب زدگی در رسانه ای کردن اخبار مستبصرین فرقه ها و آسیب های آن

شتابزدگی در انتشار، اخبار متسبصرین، آسیب ها

بدون شک، موضوع «استبصار» و خروج افراد از فرقه‌های انحرافی و پیوستن به جامعه اسلامی، رویدادی ارزشمند و امیدبخش است. این اتفاق نه‌تنها برای فرد تازه‌مسلمان، که برای کل جامعه مؤمنین، حاوی پیام‌های روحیه‌بخش و مثبت است. رسانه‌ها و مبلغان دینی نیز به‌حق، از این رویدادها استقبال می‌کنند تا آن را الگویی برای دیگران قرار…

قابلیت‌سازی یا جذب تشکیلاتی؟ فعالیت بهاییت در کامبوج زیر نام «آموزش اخلاقی»

بهائیت

سرویس رسانه‌ای فارسی‌زبان بهایی در گزارشی تازه از کامبوج، تلاش‌های تشکیلات بهاییت را در قالب «قابلیت‌سازی» و «آموزش اخلاقی» ستوده است؛ اما مرور محتوای این طرح نشان می‌دهد تمرکز اصلی بر استعدادیابی، جذب تشکیلاتی و آماده‌سازی نیروهای بومی برای پیشبرد الگوی جامعه‌سازی بهایی است—نه آموزش عمومی یا توسعه اجتماعی.   سرویس رسانه‌ای فارسی‌زبان بهایی، ۲۴…

بازاریابی سایکدلیک زیر پوست معنویت: مربی یوگای فارسی‌زبان در ترکیه چه چیزی را پنهان می‌کند؟

معنویت بدون دین، یوگا

یک مربی یوگای فارسی‌زبان در ترکیه با ادعای اتصال به «آگاهی بالاتر»، از یک‌سو گیاهان سایکدلیک را تقدیس می‌کند و از سوی دیگر با هشدارهای مبهم و متناقض، خود را از عوارض ترویج آن‌ها کنار می‌کشد؛ ترکیبی خطرناک از معنویت‌فروشی، ابهام‌گویی و تحریک کنجکاوی مخاطبان آسیب‌پذیر. بهار شهیدی، مربی یوگا به زبان فارسی در ترکیه،…

معنویت های نوظهور و استفاده ابزاری از دین

معنویت های نوظهور، استفاده ابزاری از دین

معنویت‌های نوظهور پدیده‌ای پیچیده هستند که در سال‌های اخیر به دلیل تغییرات اجتماعی، فرهنگی و تکنولوژیکی رشد چشمگیری داشته‌اند. یکی از جنبه‌های مورد بحث در این معنویت‌ها، نگاه ابزاری به دین است که می‌تواند به آسیب‌های مختلفی منجر شود. نگاه ابزاری به دین، به معنای استفاده از آموزه‌ها، مناسک و باورهای دینی به عنوان وسیله‌ای…