تشکیلات بهایی با برگزاری نشستهایی تحت عنوان «بررسی اخلاقی جهانی» در میان کشاورزان کنیا و تولید مستند از این فعالیتها، تلاش دارد حضور خود را در ساختارهای اجتماعی و اقلیمی شرق آفریقا تثبیت کند؛ اقدامی که بهگفته تحلیلگران امنیتی، در ادامه الگوی کلان این تشکیلات برای مداخله نرم در جوامع آسیبپذیر و کسب جایگاه در نهادهای بینالمللی است.
دفتر نمایندگی تشکیلات بهایی ۲۰ آبان با انتشار گزارشی از برگزاری جلسهای مشترک با گروهی از کشاورزان محلی کنیا خبر داد. این نشست که با عنوان «بررسی اخلاقی جهانی» برگزار شد، از سوی محفل بهائیان بهعنوان اقدامی در جهت «خدمت به مردم کنیا» و «تدوین راهحلهای بلندمدت برای تغییرات اقلیمی» توصیف شده است. تشکیلات بهایی همچنین با تولید یک مستند تبلیغی، این فعالیت را «الگویی برای ارائه در کنفرانس تغییرات اقلیمی برزیل» معرفی کرده است.
نشانههای نفوذ نرم و شبکهسازی اجتماعی
تحلیلگران حوزه امنیت اجتماعی معتقدند این تحرکات، نه یک فعالیت ساده در حوزه کشاورزی، بلکه بخشی از راهبرد نفوذ نرم تشکیلات بهایی در مناطق محروم و کشورهای دارای آسیبپذیری ساختاری است. کنیا بهدلیل وابستگی شدید نظام کشاورزی خود به بانک جهانی و شرکتهای غربی، بستری مناسب برای فعالیت بازیگران خارجی بهعنوان «حامی توسعه» فراهم کرده است.
استفاده از ادبیات اخلاقی و محیطزیستی، که مخاطب داخلی امکان مخالفت آشکار با آن را ندارد، به تشکیلات بهایی اجازه میدهد تا در قالب یک گروه «حامی اقلیم» وارد لایههای اجتماعی شود، شبکهسازی کند و پیام خود را به کنفرانسهای بینالمللی انتقال دهد؛ پیامهایی که اغلب با روایتهای سیاسی این تشکیلات درباره نقش خود در «حکمرانی جهانی» همراه است.
الگوی تکرارشونده در آفریقا
تحقیقات نشان میدهد که تشکیلات بهایی طی سالهای اخیر تمرکز ویژهای بر کشورهای آفریقایی داشته و با بهرهگیری از پروژههای کوچکمقیاس آموزشی، کشاورزی و محیطزیستی، در تلاش بوده است جایگاهی نمادین و مشروعیت اجتماعی برای خود ایجاد کند. تولید مستند از فعالیتهای محدود محلی و تبدیل آن به «الگوی قابل ارائه در سطح جهانی» دقیقاً مطابق همین الگو ارزیابی میشود.
پیامدهای امنیتی و سیاسی
ارزیابی کارشناسان امنیتی نشان میدهد که چنین اقداماتی میتواند پیامدهای زیر را برای کشورهای هدف و منطقه به همراه داشته باشد:
۱. ایجاد شبکههای اجتماعی همسو در میان اقشار روستایی و جوانان، با هدف تثبیت پایگاه فرقهای.
۲. تغییر تدریجی هویت فرهنگی و دینی جوامع محلی از طریق ارائه آموزهها در پوشش فعالیتهای توسعهای.
۳. جلب حمایت نهادهای بینالمللی با نمایش فعالیتهایی که بهعنوان «نمونه موفق مشارکت اجتماعی» بازنمایی میشوند.
۴. افزایش توان چانهزنی تشکیلات بهایی در عرصههای دیپلماتیک، بهویژه در موضوعاتی چون حقوق اقلیتها و آزادیهای مذهبی.
جمعبندی
تحرکات اخیر تشکیلات بهایی در کنیا را باید بخشی از راهبرد کلان این گروه برای حضور سازمانیافته در جوامع آسیبپذیر و کسب مشروعیت بینالمللی دانست. استفاده از بحران تغییرات اقلیمی بهعنوان پوشش فعالیت، تکرار رفتاری است که پیش از این نیز در کشورهای هدفمند مشاهده شده و نیازمند رصد و تحلیل مستمر از سوی نهادهای فرهنگی و امنیتی است.

