در پی برگزاری گردهمایی اپوزیسیون ایرانی در مونیخ با محوریت رضا پهلوی، متنی با امضای «ناشناس» و به قلم محسن خاتمی، مترجم آثار اشو و از منتقدان نظام سلطنتی، در کانال تلگرامی او منتشر شد که بازتاب گستردهای در میان فعالان سیاسی و کاربران فضای مجازی داشته است. این متن، به شدت از آنچه «تعظیم و تقدیس شخصیت» خوانده، انتقاد کرده و صحنهای خاص در نشست مونیخ را دستمایه نقدی بنیادی بر فرهنگ سیاسی اپوزیسیون قرار داده است؛ جایی که فردی در برابر رضا پهلوی زانو زده و او را «کعبه» خود خطاب کرده است.
خاتمی این رفتار را نه نمادی از احترام، بلکه زنگ خطری برای تکرار تاریخ دیکتاتوری در جامهای نو دانسته و هشدار داده است که استبداد فقط از لوله تفنگ برنمیخیزد، بلکه از دل تعظیمهای داوطلبانه نیز متولد میشود. او با وام گرفتن از اندیشههای هانا آرنت و تأکید بر مفهوم کنش جمعی، نوشته است که «قدرت از کنش مشترک انسانها میآید» و نه از پرستش فردی خاص. از نظر نویسنده، چنانچه رضا پهلوی حقیقتاً داعیهدار آزادی باشد، باید خود پیشگام در نفی چنین رفتارهای قیممآبانه باشد و صراحتاً در برابر فرهنگ چاپلوسی بایستد.
این متن که در ظاهر به واکنشی فردی میماند، در بطن خود نقدی ساختاری به بخشی از جریان اپوزیسیون ایرانی دارد که بهجای نهادسازی و مطالبهمحوری، دوباره به سمت شخصیتمحوری و رهبرسازی حرکت میکند. هشدار محسن خاتمی به اپوزیسیون این است که دموکراسی نه از رهگذر زانو زدن، بلکه با ایستادن شانهبهشانه ساخته میشود.