«بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) در گزارشی با عنوانِ «چرا دروزیها یا کوردها از حق داشتن یک کشور مستقل محرومند؟» بر آن است که چرا در خاورمیانه، برای گروههایی مانند دروزیها (اقلیت مذهبی) و کوردها (اقلیت قومی) امکان تشکیل دولت ملی فراهم نشده است؛ درحالی که تشکیل یک دولت مستقل توسط فلسطینیهای مسلمان، حق تاریخی آنها تلقی میشود.
مبتنیبر متن گزارش مزبور، پنج عامل کلیدی باعث شده است که دروزیها و کوردها، از حق داشتن یک دولت ملی محروم باشند:
1. ناسازگاری حق تعیین سرنوشت با ساختارهای منطقهای:
کشورهایی چون سوریه، لبنان، عراق و ترکیه در مقابل هرگونه حرکت برای خودمختاری یا استقلال این گروهها، موضع سرسختانه دارند. در بسیاری از موارد، حتی مفهوم فدرالیسم رد شده یا به شدت محدود شده است.
2. رویکرد نابرابر نسبت به گروههای اقلیت و اکثریت:
تصور عمومی این است که فلسطینیهای مسلمان، یک ملت هستند که از حق تاریخی برای تشکیل دولت برخوردارند؛ اما کوردها و دروزیها در تقابل با سیاستهای دولتهای میزبان قرار دارند و از حقوق مشابه محرومند.
3. ترس از جداییطلبی و تهدید هویت ملی:
اکثر کشورهای میزبان، نگران فرایند ادغام گروههای اقلیت در قالب دولت واحد هستند. از دید آنها، استقلال یا فدرالیسم میتواند باعث فروپاشی یکپارچگی ملی شود؛ به ویژه وقتی کوردها در چند کشور مانند ترکیه، سوریه، عراق و ایران پراکندهاند.
4. نقش قدرتهای منطقهای و خارجی:
در برخی موارد، قدرتهای خارجی یا منطقهای عملاً در برابر استقلال یا خودگردانی این گروهها سنگاندازی میکنند یا حتی سیاستهایی تنظیم میکنند که ضمن حفظ ناآرامی، از ایجاد دولت توسط آنان جلوگیری شود. برای مثال، برخی از قدرتهای منطقهای و فرامنطقهای از کوردها و امور آنها، بهعنوان اهرم فشارِ سیاسی علیه یکدیگر استفاده میکنند.
5. تمایز هویتی و پیچیدگی ساختاری:
بسیاری از گروههای اقلیت مانند کوردها، از نظر گویش، مذهب و هویت فرهنگی، تنوع عمیقی دارند. این پیچیدگی، ایجاد یک دولت واحد را سخت میکند و امکان تبعیض یا نابرابری فرهنگی را افزایش میدهد.
نویسنده گزارش در پایان نتیجه میگیرد که حق تعیین سرنوشت، یک حق مسلم است و هر جمعیتی باید خودش مزایا و معایبِ باقی ماندن یا نماندن در مرزهای یک کشور را بسنجد! بنابراین، در جنوب سوریه، جوامع اقلیت باید قادر باشند که شهر به شهر و روستا به روستا، دربارۀ جدایی یا ماندن، رأیگیری کنند. دمشق هم باید به نتیجه احترام بگذارد. همین امر، درخصوص کوردها، در شمال شرقی سوریه نیز صدق میکند.