بر اساس پژوهشهای منتشر شده در سایت تخصصی خردگان، شواهد تاریخی نشان میدهد نماد شیر و خورشید که پیشتر به عنوان نماد ملی ایران در دوران پهلوی شناخته میشد، در واقع ریشه در فرهنگ مغولان دارد.
مطالعات این پژوهشگران نشان میدهد نخستین نمونههای مستند از کاربرد شیر و خورشید بر روی پرچمها به سربازان مغول در حمله به نیشابور بازمیگردد. در نقاشیهای باقی مانده از تاریخ منظوم مغول (شهنامه چنگیزی)، پرچمهایی با این نماد در دست سربازان مغول دیده میشود.
پژوهشگران خردگان با بررسی اسناد تاریخی تأکید میکنند که هیچ نمونهای از استفاده این نماد در پرچمهای ایران باستان یا دوران اسلامی پیش از حمله مغول یافت نشده است. قدیمیترین نمونههای سکههای شیر و خورشید نیز مربوط به دوره سلجوقیان روم و شخص غیاثالدین کیخسرو دوم است.
یافتههای این تحقیق نشان میدهد تا اواسط دوره قاجار، طرح شیر و خورشید در پرچمهای ایرانی شباهت زیادی به نمونههای اولیه مغولی داشته است. این کشف میتواند نگاه تاریخی به نمادشناسی ملی ایران را دستخوش تغییر کند.
این پژوهش که بر اساس اسناد تصویری و سکهشناسی انجام شده، چالشهای جدیدی درباره هویت نمادهای ملی ایران مطرح کرده است. پژوهشگران خردگان قول دادهاند به زودی جزئیات بیشتری از این تحقیق را منتشر کنند.