اخیرا در یک برنامه ای ، رعنا رحیم پور، مجری پیشین بیبیسی فارسی، از مصرف ماده مخدر ماشروم تعریف و تمجید کرده و به حالتی توصیف گرایانه به تبلیغ و ترویج مواد توهم زا برای دستیابی به حالات معنوی و عرفانی پرداخت و مدعی شد که این ماده( مجیک ماشروم ) اعتیادآور نیست، بلکه تجربهای عمیق و معنوی به همراه دارد.
یکی از ابعاد برجسته معنویت در عصر حاضر، معنویتهای فراطبیعی است. انسان به صورت فطری به دنبال مسائل ناخودآگاه و غیب است و این تمایل نه تنها طبیعی و بینقص است بلکه نمودار هویت واقعی انسان محسوب میشود.
انسانیت حقیقی انسان را نمیتوان صرفاً در “حیوان ناطق” خلاصه کرد. این تعریف فلسفی خود نیازمند تمایزی است که بتواند جوهر وجودی انسان را مشخص کند. بنابراین، مسائل غیبی و ارتباط با آن بخشی از ساختار انسانی است و انسان باید مطابق این فطرت به سوی حقیقت متعالی و قدسی، یعنی الله حرکت کند. آیه “إِنَّا لِلَّٰهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ” به این حرکت اشاره دارد.
با این حال، برخی افراد در تلاش برای ایجاد ارتباط با غیب دچار انحرافاتی شدهاند و به دنبال مسیرهای نادرست رفتهاند که یکی از آنها معنویتهای سایکدلیک است. استفاده از مواد توهمزا و تلاش برای انجام “سفر معنوی” مدتهاست که با کتابهایی مانند آثار کارلوس کاستاندا درباره عرفانهای سرخپوستی شناخته شده است، جایی که صحبت از استفاده از گیاهانی میشود که باور داشتند اثرات معنوی دارند.
همزمان با ورود این عرفان، قرصهای LSD نیز رواج یافتند. در عرفانهای سرخپوستی و برخی شاخەهای معنویت سایکدلیک، باور مصرفکنندگان بر این است که به جهانی فراطبیعی دسترسی مییابند. به همین دلیل آنها اصطلاح مواد روانگردان را به کار میبرند و معتقدند با مصرف موادی چون LSD یا قارچهای مجیک ماشروم میتوان به بعدی دیگر از روانشان وارد شوند.
اما واقعیت این است که غیب و ماورا ماده وجود دارد و حقیقتی است که قرآن هم بدان اشاره میکند وبی بدون نیاز به قوه خیال یا توهم هم میتوان با آن مرتبط بود چنانچه که همین الان انسان ها با آن مرتبط هستند.
بنابراین باید دقت داشت که مواد توهمزا نام مناسبتری برای این مواد است. مصرف موادی همچون LSD باعث تحریک روان مصرفکننده میشود که قدرت فرد در تشخیص واقعیت و تفکر منطقی را مختل کند.
تجربههای ناشی از مصرف این مواد به صورت یک سفر تعبیر شده و به آن تریپ گفته میشود؛ به عنوان مثال، تریپ اسید به معنی سفری ناشی از مصرف LSD است. گاهی مصرفکنندگان با تجربیات ناخوشایندی مواجه میشوند که به آن بدتریپ میگویند. برخی از ترویجدهندگان مصرف این مواد آن را سفری معنوی معرفی کرده و آسیبرسان بودن آن را نفی میکنند؛ اما اگر معنویت را وضعیتی بدانیم که گرایش و کنش افراد در مسیر تقرب الهی ایجاد میکند، چنین سبکهای معنوی نادرست و کاذب و پرمخاطره خواهد بود .
به طور اجمالی باید گفت که آسیب مصرف ماشروم و مواد توهم زای دیگر باعث این است که :
وابستگی روانی به مصرف مواد به بهانه تجربه معنوی ایجاد شود
در تشخیص واقعیت و توهم دچار گمراهی شویم .
خطر ابتلا به بیماریهای روانی مانند اضطراب، افسردگی و روانپریشی را بشدت افزایش میدهد
و بنیانهای دینی و فرهنگی و سلامتی جامعه تضعیف میشود .
از منظر آسیبشناسی معنویت، این نوع معنویتهای مبتنی بر مواد مخدر، برخلاف معنویت اصیل که بر پایه عقلانیت، اخلاق و تعالیم دینی استوار است، در نهایت به انحراف و ضلالت و تباهی زندگی دنیوی و اخروی افراد منجر می شود.
ترویج معنویت سایکدلیک در رسانهها و افراد خودباخته ای همچون رعنا رحیم پور (مجری سابق BBC)، به عنوان تجربهای عرفانی، آسیبهای روانی، اجتماعی و فرهنگی جدی به همراه دارد. این روند موجب گمراهی جوانان، تضعیف ارزشهای دینی و فرهنگی، و افزایش خطر اعتیاد و اختلالات روانی میشود. رسانهها و نهادهای فرهنگی باید با آگاهیبخشی و نقد دقیق این جریانها، از آسیبدیدگی نسل جوان جلوگیری کنند .