در شرایطی که بازخوانی جریانهای انحرافی دینی به یک ضرورت راهبردی تبدیل شده، استان مازندران میزبان کنگرهای ملی خواهد بود که با تمرکز بر فتنه بابیت و پیامدهای آن، به بازشناسی مقاومت تاریخی مردم ایران در برابر انحرافات مذهبی میپردازد.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران از برگزاری کنگرهای ملی با عنوان همایش «مصطفیخان سورتیجی» در روز چهارم دیماه ۱۴۰۴ خبر داد و هدف اصلی این رویداد را بررسی ابعاد تاریخی، اجتماعی و سیاسی فتنه بابیه و شیوههای مواجهه مردم مازندران با آن عنوان کرد.
وی در نشست شورای فرهنگی استان اعلام کرد این کنگره با محور معرفی فتنههای فرقه بابیت و الگوسازی از شخصیتهای مقاوم در برابر انحرافات دینی و مذهبی برگزار میشود و تلاش دارد نقش مازندران را در مقابله با این جریان انحرافی بهصورت مستند و تحلیلی بازخوانی کند.
به گفته رئیس دانشگاه آزاد اسلامی مازندران، محورهای علمی این همایش شامل بررسی علل و عوامل داخلی و خارجی شکلگیری پدیده بابیه در ایران، مطالعه تطبیقی فعالیتها و شورشهای بابیان در مازندران با سایر مناطق کشور، نقش حکومت قاجار، زمینههای اجتماعی شورشها در استان و تحلیل نقش چهرههایی همچون محمدعلی بارفروشی و ملاحسین بشرویهای است.
وی افزود پیامدهای حضور بابیه در مازندران، شکلگیری فرقههای ازلی و بهایی، تاریخنگاری این پدیده و نقد و بررسی مطالعات انجامشده در این حوزه از دیگر مباحث مطرحشده در کنگره خواهد بود.
بر اساس اعلام دبیرخانه همایش، حجتالاسلام عبدالمجید حکیمالهی نماینده ولیفقیه در هند و حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی از جمله سخنرانان اصلی این رویداد علمی ـ فرهنگی خواهند بود.
همچنین در حاشیه این کنگره، نمایشگاهی از اسناد مرتبط با فتنه فرقه بابیت در مازندران و شورش بابیان در قلعه طبرسی برگزار خواهد شد که شامل رونمایی از آثار تجسمی، فیلم و کتاب با موضوعات مرتبط با کنگره است.
کارشناسان معتقدند پرداختن شفاف و مستند به فتنهها و آشوبهای پیروان فرق بابیت و بهائیت در ایران و سایر کشورها، نقش مهمی در آشکارسازی واقعیت این جریانها و نقد ادعاهای مطرحشده از سوی تشکیلات بهایی درباره «صلحطلبی» و «دغدغهمندی جهانی» آنها دارد.
به باور تحلیلگران، فرقه بهائیت در دهههای گذشته، در سایه سکوت رسانهای درباره پیشینه واقعی خود و با بهرهگیری از همسویی رسانهها و شبکههای غربی، توانسته تصویری تحریفشده از ماهیت خویش بهعنوان جریانی صلحطلب و مترقی ارائه دهد. از این رو، برگزاری کنگرههایی از این دست و بازتاب علمی و رسانهای مباحث آن در سطح داخلی و بینالمللی، میتواند گامی مؤثر در خنثیسازی این روایتسازیها ارزیابی شود.

