حجت‌الاسلام حسین عرب، پژوهشگر جریان‌های معنوی نوظهور، به تازگی در نشستی علمی در مدرسه علمیه دارالشفاء قم، نقش‌آفرینی این جریان‌ها در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه را یک «عملیات شناختی» با هدف تضعیف اراده ملی توصیف کرد. وی تأکید کرد که این گروه‌ها با ترویج رویکردهایی از سکوت مطلق تا توجیه تجاوز دشمن با مفاهیمی مانند «کارما» و «قانون جذب»، به دنبال خلع سلاح روانی جامعه و ضربه زدن به جبهه مقاومت بودند.
این نشست با موضوع «معنویت‌های نوظهور در جنگ ۱۲ روزه» در حاشیه نمایشگاه نقد و بررسی معنویت‌های نوظهور توسط گروه تبلیغی «سراب معنویت» در ساختمان دارالشفاء مدرسه فیضیه برگزار شد.
جنگ شناختی؛ فراتر از تحلیل‌های نظامی و تاکتیکی
حجت‌الاسلام عرب در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه تحلیل جنگ در لایه‌های صرفاً تاکتیکی و نظامی ناقص است، اظهار داشت: «یک لایه راهبردی‌تر، تحلیل جنگ در سطح دکترین و جنگ شناختی است. جنگ ما با رژیم صهیونیستی، یک جنگ تمدنی است که در برابر چشم جهانیان در حال وقوع است و مهم‌ترین رکن آن، «روایت جنگ» است. اینجاست که معنویت‌های نوظهور برای تضعیف عامل اصلی قدرت ما، یعنی (معنویت توحیدی)، وارد میدان می‌شوند.»
وی افزود: «دشمن به خوبی می‌داند که اراده گره‌خورده به توحید شکست‌ناپذیر است، لذا تلاش می‌کند با نفوذ جریان‌هایی مانند عرفان «هنر زندگی» در کرانه باختری و ترویج مدیتیشن میان جوانان فلسطینی و اسرائیلی، این باور را تضعیف کرده و اراده مقاومت را بشکند.»
نقش‌آفرینی عرفان‌های نوظهور: از انفعال تا کاسبی در جنگ
این پژوهشگر، واکنش جریان‌های معنوی نوظهور به جنگ ۱۲ روزه را در چهار دسته اصلی طبقه‌بندی کرد:
۱. انفعال؛ از سکوت تا توجیه معنوی
حجت‌الاسلام عرب گسترده‌ترین واکنش این جریان‌ها را ترویج انفعال دانست و گفت: «این انفعال گاهی در قالب سکوت کامل و گاهی با توجیه‌هایی معنوی مانند آموزه «قانون جذب» صورت می‌گرفت. جریان تفکر نوین این‌گونه استدلال می‌کرد که چون ذهن شما به هرچه فکر کند همان را جذب می‌کند، پس به جنگ فکر نکنید تا بیشتر نشود! آن‌ها با شعارهای فریبنده صلح‌طلبی، جامعه را از اتحاد و واکنش در برابر دشمن بازمی‌داشتند.» وی افزود: «سال‌ها پیش نیز می‌گفتند شعار «مرگ بر آمریکا» باعث جذب مرگ برای خودمان می‌شود.»
۲. همسویی با دشمن: از حمایت صریح تا توجیه با «کارما»
وی با اشاره به همسویی برخی جریان‌ها با رژیم صهیونیستی تصریح کرد: «فرقه‌ای مانند عرفان حلقه رسماً از حملات اسرائیل حمایت کرد و برخی مربیان یوگا نیز همین رویکرد را داشتند.»
این کارشناس افزود: «توجیه معنوی این همسویی، استفاده ابزاری از آموزه «کارما» بود. آن‌ها می‌گفتند این جنگ، محصول کارمای تقدیری ملت ایران است و برای رسیدن به سعادت، باید این عقوبت را بدون مقاومت بپذیریم.» وی همچنین به فرقه کابالا (عرفان یهودی) اشاره کرد که مربیانش در زمان جنگ، مخاطبان را به «عشق‌ورزی به مادران آن سوی جنگ» دعوت کرده و نبرد را جنگی میان «نور و تاریکی» معرفی می‌کردند تا مخاطب را به انفعال و حتی حمایت از دشمن بکشانند.
۳. روایت‌سازی‌های ماورایی؛ از «شیفت انرژی» تا آسترولوژی
حجت‌الاسلام عرب سومین واکنش را روایت‌سازی‌های ماوراء طبیعی از جنگ دانست و گفت: «این جریان‌ها جنگ را مقدمه ورود جهان به یک «نظم جدید» و «سطح انرژی بالاتر» معرفی می‌کردند. این تفکر که عقبه آن به اندیشکده‌هایی مانند «باشگاه بوداپست» می‌رسد، به مخاطب القا می‌کند که خود را درگیر طرفین جنگ نکند تا به سلامت به مرحله بعدی تکامل جهان عبور کند.» وی به نمونه‌هایی از این روایت‌سازی‌ها مانند پیشگویی‌های آسترولوژی (طالع‌بینی نجومی)، نامه‌نویسی به فرشته‌ها و ادعاهای ارتباط با موجودات ماورایی اشاره کرد.
۴. کاسبی و پکیج‌فروشی در بحران
وی چهارمین واکنش را «کاسبی» و سوءاستفاده از شرایط بحرانی برای فروش پکیج‌های آموزشی و کسب درآمد عنوان کرد.
هشدار نسبت به خرافات همسو: بزرگنمایی نقش جن و جادو، بازی در زمین دشمن است
حجت‌الاسلام عرب در بخش پایانی سخنان خود نسبت به ترویج برخی روایت‌های ماورایی بدون مبنا در ادبیات اسلامی نیز هشدار داد و گفت: «افسانه‌سرایی‌هایی مبنی بر اینکه اسرائیل از جن و جادو استفاده می‌کند یا فرماندهان ما را با جن پیدا کرده‌اند، مصداق «مُرجِفون» و ایجاد ترس در جامعه است. قرآن سُلطه شیطان را تنها بر کسانی می‌داند که ولایت او را بپذیرند.»
وی این‌گونه خرافات را طرح احتمالی خود موساد برای بی‌اعتبار کردن تفکر انقلابی دانست و افزود: «همان‌طور که در اوایل انقلاب، خرافه «عکس امام در ماه» را ترویج کردند تا بعداً با تمسخر آن، باعث ریزش نیروهای انقلابی شوند، امروز نیز ممکن است این افسانه‌سرایی‌ها با همین هدف طراحی شده باشد.»
این نشست توسط معاونت فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی قم و معاونت تبلیغ حوزه علمیه قم توسط گروه تبلیغی «سراب معنویت» در ساختمان دارالشفاء مدرسه فیضیه برگزار شد.
