در حالی که فضای اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران همچنان آشفته و فاقد انسجام راهبردی برای آینده کشور است، محمدعلی طاهری، سرکرده فرقه عرفان حلقه با انتشار پیامی در صفحه اینستاگرامی وابسته به پیروانش، موج تازهای از منازعه دروناپوزیسیونی را کلید زده است.
در این پست که با عنوان هشدار نسبت به «سرقت اندیشه» منتشر شده، طاهری و حلقه اطراف او، سایر گروههای مخالف جمهوری اسلامی – از جمله سلطنتطلبان، اصلاحطلبان خارجنشین، و حامیان شورای گذار – را متهم به سرقت مانیفست موسوم به «رنسانس ایران آزاد» کردهاند؛ متنی که طاهری مدعی است خود پایهگذار آن بوده و ایده «رهبری شورایی» را پیش از دیگران مطرح کرده است.
در این مطلب، جریانهای اپوزیسیون به دو گروه تقسیم شدهاند:
• نخست کسانی که با “سرقت نرم” به ادعاهای طاهری چشم دوختهاند،
• دوم آنها که با حملات سازمانیافته سعی در تضعیف جایگاه وی دارند.
عرفان حلقه با نوعی خودشیفتگی فرقهای، ادعا کرده که رنسانس فکری و سیاسی ایران در گرو آموزهها و رهبری محمدعلی طاهری است و سایر بازیگران صحنه اپوزیسیون را به “مصادره اندیشه و عوامفریبی” متهم کرده است. این ادبیات تهاجمی، بار دیگر ماهیت اقتدارطلب و انحصارگرای فرقه حلقه را آشکار میسازد؛ جریانی که در لفافهی عرفان و اخلاق، در پی قدرت سیاسی و سهمخواهی از آینده ایران است.
پیشتر نیز محمدعلی طاهری با انتشار بیانیههای مشابه، خود را رهبر فکری آینده ایران معرفی کرده و دیگر اپوزیسیونها را فاقد عمق اندیشه و مشروعیت مردمی خوانده بود. اما این بار، با ورود مستقیم به نزاع میان گروههای اپوزیسیون، عرفان حلقه عملاً نشان داده که نه تنها یک فرقه منزوی عرفانی نیست، بلکه در سودای ایفای نقش سیاسی در دوران گذار و پساجمهوری اسلامی است.
تحلیلگران معتقدند طاهری با استفاده از واژگان پرطمطراق همچون «مانیفست»، «رنسانس» و «رهبری شورایی»، سعی دارد با مهندسی گفتمان، چهرهای عقلگرا، ساختارمند و آیندهنگر از خود ارائه دهد؛ اما واکنش او به تحرکات دیگر گروههای سیاسی، بیشتر از آنکه نشانه قدرت باشد، بیانگر هراس از نادیده گرفته شدن در معادلات سیاسی اپوزیسیون است.
در نهایت، حلقه عرفان طاهری که سالها با القاب معنوی در پی جذب مخاطب بوده، اکنون با تغییر لحن و موضع، به یکی از فعالترین مدعیان قدرت در میدان سیاست اپوزیسیون تبدیل شده است؛ تحولی که ماهیت فرصتطلب و فرقهمحور این جریان را بیش از پیش نمایان میسازد.