اخیراً کلیپی گزینششده از گفتگوی حمیدرضا گودرزی در یک برنامه اینترنتی، به طرح شبههای جهتدار پیرامون حقوق اقلیتهای دینی در ایران دامن زده که نشر فراوانی در فضای مجازی داشته است. این ویدیو که در آن به جامعه کلیمیان اشاره میشود، در شرایط حساس کنونی و همزمان با اتهامات بیاساس یهودیستیزی علیه ایران، به ابزاری برای تشویش اذهان عمومی و ایجاد تفرقه تبدیل شده است. این در حالی است که بررسی دقیق ماجرا، پرده از یک واقعیت کاملاً متفاوت برمیدارد.
شبهه چیست؟ روایتی از یک خلأ قانونی در گذشته
در این ویدیو، حمیدرضا گودرزی، وکیل دادگستری با سوابق قضایی برجسته، خاطرهای از دوران قضاوت خود در سالهای دور را روایت میکند. او ماجرای مادری کلیمی را تعریف میکند که پسرش توسط شریک مسلمان خود به قتل رسیده و قاتل، با سوءاستفاده از قانون سابق، پس از مدتی کوتاه آزاد شده و خانواده مقتول را تهدید میکرده است. گودرزی در ادامه توضیح میدهد که چگونه در آن زمان، قانون دست قاضی را برای صدور حکم قصاص بسته بود و او به عنوان یک حقوقدان، به این نقیصه قانونی معترض بوده است.
واقعیت حقوقی امروز: از خلأ قانونی تا برابری شهروندی
نکته کلیدی که در انتشار جهتدار این کلیپ نادیده گرفته شده، این است که این روایت، داستان یک نقص قانونی در گذشته است که اکنون به طور کامل اصلاح شده است. در واقع، نظام حقوقی ایران در دو دهه اخیر، با تحولاتی بنیادین، این خلأ را برای همیشه پر کرده است:
۱. برابری کامل دیه؛ گام اول در تأمین عدالت:
نقطه عطف این تحولات، فتوای رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۸۲ بود که بر اساس آن، دیه اقلیتهای دینی به رسمیت شناخته شده (کلیمیان، زرتشتیان و مسیحیان) با دیه مسلمانان برابر اعلام شد. این برابری، هرگونه تبعیض مالی را از میان برداشت و تأکید کرد که از منظر نظام اسلامی، ارزش جان تمام شهروندان ایرانی یکسان است.
۲. امکان قانونی قصاص؛ گام نهایی برای اجرای عدالت:
در گام تکمیلی، قانون مجازات اسلامی جدید (مصوب ۱۳۹۲) راه را برای اجرای عدالت کامل هموار کرد. بر اساس ماده ۳۱۰ این قانون، اکنون خانواده یک مقتول غیرمسلمان، این حق قانونی را دارند که برای قاتل مسلمان، درخواست قصاص کنند. به این ترتیب، امکانی که در زمان روایت خاطره آقای گودرزی وجود نداشت، امروز به یک حق قانونی و قابل اجرا برای همه شهروندان ایرانی تبدیل شده است.
نتیجه:
انتشار گزینشی خاطرهای از یک نقص قانونی در گذشته، بدون اشاره به اصلاحات بنیادین پس از آن، مصداق بارز تحریف حقیقت با اهداف تفرقهافکنانه است. روایتی که به عنوان سند مظلومیت اقلیتهای دینی منتشر میشود، در حقیقت سند تاریخی مسیری است که نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به عدالت کامل شهروندی طی کرده است. امروز، قانون با صراحت اعلام میکند که خون هیچ شهروند ایرانی، فارغ از دین و آیین او، پایمال نخواهد شد و هیچ قاتلی نمیتواند با تکیه بر مذهب خود از تیغ عدالت بگریزد.
ملاحظات تکمیلی:
منبع و زمینه انتشار: این کلیپ، بخشی از برنامه اینترنتی «باضیا» است که توسط سیدعلی ضیاء کاشانی (معروف به علی ضیا)، مجری سابق صداوسیما که پس از حوادث سال ۱۴۰۱ فعالیت خود را به یوتیوب معطوف کرده، تولید میشود.
هویت مهمان برنامه: مهمان این برنامه، حمیدرضا گودرزی، قاضی سابق پروندههای جنایی مهم و وکیل فعلی دادگستری است که به داشتن تمایلات فکری نزدیک به جریان سیاسی اصلاحات شناخته میشود.
عنوان و رویکرد برنامه: این گفتگو در چارچوب برنامهای با عنوان «خشم پنهان زیر پوست شهر را جدی بگیریم» و با محوریت بررسی چرایی وقوع حوادثی مانند قتل مرحومه «الهه حسین نژاد» ضبط و منتشر شده است.
زمانبندی انتشار شبهه: بازنشر گسترده این بخش از گفتگو در فضای مجازی، در شرایط حساس پساجنگ تحمیلی و در بحبوحه تلاش رسانههای معاند برای متهم کردن ایران به یهودیستیزی صورت گرفته است که این همزمانی، شائبه جهتدار بودن این اقدام را تقویت میکند.