بحران رهبری در جریان موسوم به نهضت سپید ایران به رهبری سعید محمدی دورکی وارد مرحله تازهای از جنگ قدرت و فروپاشی درونی شده است. پس از آنکه مهدی ولیپور، مستر پیشین فرقه «عرفان حلقه» و از مخالفان سرسخت محمدعلی طاهری، خود را جانشین دورکی معرفی کرد، اکنون ساناز فرخنیا نیز با زیر سؤال بردن اقدامات ولیپور، مدعی جانشینی جدید شده است.
فرخنیا در کانال تلگرامی خود با نام رقص قلم، با لحن هشدارآمیز خطاب به اعضای این فرقه، اقدام به زیرسؤال بردن سیاستهای عملی ولیپور کرده و از او بابت فراخوان حمله خودسرانه به زندان بزرگ تهران در روز عاشورا بهعنوان «اشتباهی خطرناک» نام برده است. او همچنین از اعضای این جریان خواسته است تا با پرهیز از اقدامات هیجانی و انتشار پیامهای هشدارآمیز در فضای مجازی، مانع از افتادن در «تلههای امنیتی» شوند.
در مقابل، ولیپور واکنشی تند و عاری از نزاکت نشان داده و با استفاده از الفاظ رکیک جنسی در کانالهای تلگرامی خود به ساناز فرخنیا حمله کرده است. این واکنش که از سوی ناظران بهعنوان نشانهای از بحران اخلاقی و بیپایه بودن ساختار درونی این فرقه تلقی میشود، انتقادهای متعددی را حتی در میان اعضای خود این جریان نیز برانگیخته است.
تحلیلگران فرقهشناسی معتقدند آنچه در حال حاضر در جریان نهضت سپید ایران رخ میدهد، نتیجه طبیعی رادیکالیسم فکری، شخصمحوری افراطی و فقدان سازوکارهای شفاف درونگروهی است. ادعاهای مکرر درباره جانشینی، پیامهای عاطفی-فرقهای، تهدیدهای ضمنی، و سپس فحاشیهای علنی، همگی نشانههایی از یک فروپاشی درونی در جریانهای شبهعرفانی مدعی نجات یا انقلاب معنوی است.
نکته قابلتأمل دیگر، ادبیات سانتیمانتال فرخنیا در هشدار دادن به پیروان دورکی است. او در عباراتی نظیر «مادرانه یا دلسوزانه عرض میکنم»، تلاش دارد خود را بهعنوان یک مرجع معنوی دلسوز و آگاه معرفی کند، در حالی که محتوای پیام آشکارا بیپایه، اغراقآمیز و آمیخته با توهم توطئه است.
در نهایت، درگیری قدرت میان فرقهگرایان در نهضت سپید ایران نهتنها چهره واقعی این جریانها را عیانتر میسازد، بلکه بر عمق آشفتگیهای روانی، هویتی و ساختاری این نوع گروهها که با شعارهای معنویتگرایانه و عرفاننمایانه در پی جذب نیرو هستند، مهر تأیید میزند.
سیر تحولات اخیر، نشان میدهد که در غیاب مبانی فکری سالم و اخلاقی، هر ادعای «رهبری» معنوی در چنین فرقههایی سرانجام به نزاع، توهین، افشاگری و تخریب شخصی خواهد انجامید.