معنویت نوظهور، شاخصه‌ها و نقدها منتشر شد

بهداشت معنوی؛ کتاب «چکیده مقالات همایش ملی معنویت‌های نوظهور – شاخصه‌ها و نقدها» خلاصه‌ای از مجموعه مقالات ارائه‌شده در اولین همایش ملی «معنویت‌های نوظهور؛ شاخصه‌ها و نقد‌ها» است. همایشی که قرار بود در اسفندماه ۱۳۹۸ برگزار گردد ولی به دلیل شیوع کرونا با تأخیر و در شهریور ۱۳۹۹ برگزار شد.

این کتاب  به کوشش «سیدشوذب‌علی نقویان» و «زهرا مرزبان» تهیه‌شده و در زمستان ۱۳۹۸ توسط پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به چاپ رسیده است. مجموعه چکیده مقالات این کتاب گزارشی کوتاه از ۱۰۷ مقاله است که به همایش ملی معنویت نوظهور ارسال گردیده است.

موضوعات این مقالات را می‌توان به چند عنوان اصلی تقسیم کرد: (با ذکر چند نمونه از عناوین مقالات مطرح‌شده در ذیل هر عنوان اصلی)

 

۱- نقد آموزه‌ها و شخصیت‌ها و جریان‌های مطرح در معنویت‌های نوظهور 

نمونه‌ای از مقالات در این موضوع:

* تحلیل و بررسی معرفت‌شناسی معنویت اوشو

* نقد طریقت باطنی اکنکار

* نقد معنویت انفسی‌گرای مدرن با تأکید بر اندیشه اکهارت توله

* متن آموزه‌ای تولتک ناوالیسم

* نقد قرآنی شاخصه‌های عرفان حلقه و راهکارهای مقابله با آن از منظر آیت‌الله جوادی آملی

 

۲- تبیین معنویت دینی

* واکاوی مؤلفه‌های معنویت اصیل در مکتب امام خمینی (ره)

* مبانی معنویت در حکمت متعالیه

* مدل‌سازی عملی کاربست معنویت دینی با رویکرد نیاز محوری در مواجهه با عرفان‌های نوظهور

 

۳- گونه‌شناسی معنویت‌های نوظهور

* دسته‌بندی معنویت‌های نوظهور بر اساس کارکرد شناختی و عمل

* گونه‌شناسی نگرش‌های جنسیِ جنبش‌های معنویت‌گرای جدید در غرب

 

۴- علل گسترش جریان‌های ‌معنوی نوظهور

* گسترش معنویت‌های نوظهور به کمک مهارت‌های ادبی (مطالعه مورد: پائولو کوئلیو)

* علل گسترش جریان‌های معنوی نوظهور در ایران

* علل گرایش به معنویت‌های نوظهور

 

۵- شیوه‌های تبلیغ معنویت‌های نوظهور

* شیوه‌های تبلیغ شیطان‌پرستی در میان جوانان

* شگردهای جذب و فرایند عضوگیری جنبش‌های نوپدید دینی

 

۶- تکنیک‌های عملی مؤثر برای مواجهه با گسترش معنویت‌های نوظهور

* فاعلیت در «تزکیه نفس» معیاری برای نقادی عرفان‌های کاذب

* تکنیک‌های عملی مؤثر برای مواجهه با گسترش معنویت‌های نوظهور

* اسلوب قرآنی مواجهه با معنویت نوظهور در پرتو کلام رهبر انقلاب

 

۷- نسبت معنویت‌های نوظهور با معنویت اسلامی

* بررسی تطبیقی شادی در معنویت اسلامی و سکولار

* نسبت صدق و کذب معنویت‌های نوظهور با عرفان اسلامی

* تحلیل مقایسه‌ای – انتقادی جایگاه «وساطت روحی» در زیست معنوی مدرن و شهود در عرفان اسلامی

* رابطه معنویت اصیل اسلامی با معنویت‌های نوظهور (با سنجه مقایسه در ماهیت، اهداف و روش‌ها)

 

۸- تأثیر معنویت‌های نوظهور بر سبک زندگی دینی

* تأثیر معنویت‌های نوظهور بر سبک زندگی دینی (۲ مقاله)

 

۹- نقش رسانه و فضای مجازی در پیدایش و گسترش معنویت‌های نوظهور

* بازنمایی امر معنوی در سریال‌های رسانه ملی، زمینه‌ساز گرایش به معنویت‌های نوظهور

* نقش رسانه و فضای مجازی در گسترش عرفان حلقه

* نقش فضای مجازی در پیدایش و گسترش معنویت‌های نوظهور و راه‌های مقابله با آن

* دین دیجیتال: جنبش‌های دینی نو در بستر وب دو

 

۱۰- نقد معنویت‌های نوظهور از دریچه دیگر ادیان

* تطبیق وحی الهی در ادیان الهی با ارتباط و وساطت روحی در معنویت‌های عصر جدید

* شاخصه‌های معنویت عیسوی برای ارزیابی معنویت‌های نوظهور با خاستگاه مسیحیت

 

۱۱- ریشه‌های تاریخی معنویت‌های نوظهور در ایران و جهان

* ریشه‌های تاریخی جنبش پنجاهه‌گرایان

* ریشه‌های تاریخی تناسخ در معنویت‌های نوظهور ؛ بررسی موردی جایگاه تناسخ در حروفیه

* بررسی عوامل ورود و گسترش آثار پائولو کوئلیو در ایران

 

۱۲- نقش زنان در معنویت‌های نوظهور

* زنان و پروژه عرفان‌های نوظهور

* نقش زنان در معنویت‌های نوظهور

* علل گرایش زنان به شبه جنبش‌های معنوی

* علل گرایش زنان به عرفان‌های نوپدید با ارائه راهکارهای معنوی

 

۱۳-  گسترش معنویت‌های نوظهور از طریق علوم جدید و آسیب‌شناسی آن

* ریشه‌یابی معنویت‌های نوظهور در پاسخ‌های کاذب به پرسش‌های فطری بشر با تکیه‌بر نقش فرضیه داروین در این زمینه

 

۱۴- معنویت‌های نوظهور و چالش‌های حقوقی آن

* جرم انگاری فرقه‌های انحرافی در حقوق کیفری ایران

* چالش‌های حقوقی مقابله با معنویت‌های نوظهور

 

همان‌طور که ذکر شد مجموعه چکیده مقالات این کتاب شامل ۱۰۷ مقاله است که سعی شد عناوین مقالات تحت عنوان‌های اصلی دسته‌بندی‌شده و برای هر عنوان اصلی چند نمونه از عناوین مقالات ذکر گردد.